Zoals ieder jaar komt TNO met een interessant factsheet over stress in de Week van de Werkstress. Dit jaar is de Week van de Werkstress van 14 -18 november 2022 en tegen die tijd krijgen we nieuwe cijfers over 2022.

Tot dan staan hieronder de meest actuele cijfers over stress hier, gebaseerd op onderzoek van TNO en CBS. Ik duid ze graag voor u vanuit Priorities’ specialisatie op het gebied van werkende oplossingen voor werkdruk en stress sinds 2004. Ook al lijken de cijfers wat achter te lopen, ze zijn het meest recent.

 

Belangrijke cijfers stress en burn-out 2021 – 2022 om aandacht aan te besteden

Welke cijfers rond stress en burn-out zijn voor u of uw organisatie belangrijk om aandacht aan te besteden?

  • Werknemers verzuimen in 2020 9,4 miljoen dagen met werkstress als reden voor het verzuim. In 2019 waren dit 11,1 miljoen verzuimdagen.
  • 34% van de werknemers geeft werkdruk of stress als reden voor het verzuim.
  • 1,2 miljoen werknemers in Nederland hebben last van burn-outklachten. Dit komt neer op 16%.
  • 89.000 zzp’ers hebben last van burn-outklachten. Dit komt neer op 9%.
  • 37% van alle werknemers vindt dat er maatregelen nodig zijn tegen werkstress.

Het onderzoekjaar waar deze cijfers op gebaseerd zijn betreft 2020. Dat neemt niet weg dat dit de meest actuele cijfers zijn voor stress, verzuim en burn-out. Ook voor u en uw organisatie blijft het belangrijk om in 2022 het aantal verzuimdagen, de redenen van verzuim en het aantal burn-outklachten te monitoren en daarvoor kunnen deze cijfers een kader zijn.

Net zo belangrijk is het om ieder jaar na te gaan of uw maatregelen tegen stress nog steeds aansluiten bij wat mensen in uw organisatie nodig hebben. Hierbij geldt natuurlijk dat generieke maatregelen tegen specifieke vormen van stress minder goed zullen werken, dus differentiëren blijft belangrijk.

We zijn geneigd het in algemene termen over ‘stress’ te hebben, terwijl werkdruk en stress in alle soorten en maten voorkomen. Om een voorbeeld te geven: bij werkdruk van werkende ouders, mantelzorgers of vanwege een dubbele functie die u uitvoert, zijn stress en de oplossingen natuurlijk wezenlijk anders.

 

Opvallende cijfers stress 2021 – 2022

Opvallend in deze cijfers rond stress, werkstress en burn-out 2021 is voor mij het volgende. Hoewel het aantal verzuimdagen daalt (2019: 11,1 miljoen verzuimdagen en 2020: 9,4 miljoen verzuimdagen) stijgen de verzuimkosten. Zowel de verzuimkosten per werknemer als de totale verzuimkosten voor werkgevers stijgen.

  • Verzuimkosten per werknemer wegens werkstress in 2019: € 9.300 Deze kosten waren lager in eerdere jaren.
  • € 3,2 miljard verzuimkosten werkgevers wegens werkstress in 2019. Deze kosten waren lager in eerdere jaren.

Ook in uw organisatie blijft het belangrijk beide vormen van verzuimkosten goed te monitoren.

 

Factsheet Week van de Werkstress 2021

Hier kunt u het Factsheet Week van de Werkstress 2021 bekijken: tno-factsheet-week-van-de-werkstress-2021

Werkstress bij werknemers en bij zzp’ers

In het overzicht ziet u werkstress bij werknemers en stress bij zzp’ers apart benoemd. Dat is helder. Het is goed dat dit onderscheid gemaakt wordt. De eerste Week van de Werkstress werd georganiseerd in 2014 en indertijd werd werkstress bij zelfstandigen nog niet echt benoemd.

  • 34% van de werknemers ervaart hoge taakeisen.
  • 28% van de zzp’ers ervaart hoge taakeisen.

In beleidskringen kun je wel eens horen dat zelfstandigen een betere work life balance hebben. Zelfstandigen zouden dan meer autonomie ervaren en minder vaak onder hoge taakeisen werken. Ik zet hier mijn vraagtekens bij. Hele onderdelen van het werk van zelfstandigen en dientengevolge stress die zzp’ers ervaren, worden waarschijnlijk in de statistieken niet meegenomen. Bijvoorbeeld tijdens acquisitie van een opdracht of als opdracht wordt beëindigd. Dat kan een vertekend beeld geven.

 

Werkstress tijdens de coronacrisis

Er is onderscheid gemaakt tussen stress bij locatiewerkers en thuiswerkers in de cijfers van werkstress.

  • 50% van de locatiewerkers ervaart een lage autonomie. Eind 2019 was dit 42%.
  • 23% van de thuiswerkers ervaart een lage autonomie. Eind 2019 was dit 18%.
  • 29% van de locatiewerkers ervaart hoge taakeisen. Eind 2019 was dit 39%.
  • 33% van de thuiswerkers ervaart hoge taakeisen. Eind 2019 was dit 40%.

Wat kunt u met deze percentages? Goed om voor ogen te houden dat een lage autonomie gekoppeld aan hoge taakeisen vaak wordt gezien als indicator voor burn-out. Daarom zijn zowel autonomie als taakeisen goed om bewust van te zijn en/of uit te vragen bij uw mensen.

Voor mij zijn deze percentages niet bepalend, omdat de oorzaak van burn-out en de opbouw naar een burn-out vaak divers is. Ook dat zie ik in mijn praktijk bij de mensen het Priorities at Work Programma. Allen hebben hoge autonomie, hoge taakeisen, hoge ambities en functies die zij met veel plezier doen. En toch lopen veel van hen tegen een burn-out aan. Ik adviseer mensen vooral alert te zijn op stress signalen en direct verlagen van deze stress signalen.

 

Burn-out cijfers 2021 – 2022

In het Factsheet Week van de Werkstress 2021 worden de cijfers besproken van werkstress tijdens de coronacrisis. De cijfers dateren van onderzoek gedaan in maart 2021.

15% van de locatiewerkers ervaart burn-outklachten. Eind 2019 was dit 17%.
18% van de thuiswerkers ervaart burn-outklachten. Eind 2019 was dit 16%.

Daarnaast worden de volgende cijfers gegeven:

1,2 miljoen werknemers in Nederland hebben last van burn-outklachten. Dit komt neer op 16%
89.000 zzp’ers in Nederland hebben last van burn-outklachten. Dit komt neer op 9%.

Dit zijn voor beleidsmakers interessante percentages. Zijn deze percentages voor ú waardevol om kennis van te hebben? Ik hoor dat graag van u (via een reactie onder deze post, via mail of een bericht via de contactpagina van deze website) en kijk echt uit naar uw mening. Dat helpt mij weer bij het bepalen van de richting voor Priorities.

Naast kennis van actuele percentages van uitval en ziekteverzuim in uw werk en voor de mensen die u leidinggeeft, blijft vooral belangrijk om alert te zijn op signalen van stress, een hoge werkdruk, ziekteverzuim, kort of langdurig verzuim. Preventie van uitval, om welke reden dan ook (waaronder burn-out), is natuurlijk het allerbelangrijkste.

 

Hybride werken – thuiswerken of op locatie werken

Daarnaast zijn cijfers gegeven waar de thuiswerkers tijdens de coronacrisis willen werken als de corona maatregelen zijn opgeheven, de zgn. post corona werkplek:

  • 34% van de thuiswerkers werkt straks graag volledig op locatie.
  • 42% van de thuiswerkers werkt straks graag even veel thuis als op locatie.
  • 24% van de thuiswerkers werkt straks graag grotendeels of volledig vanuit huis.

 

Redenen om op locatie te werken en hoeveel uur vanuit huis werken

Interessant ook zijn de redenen om op locatie te willen werken, hoeveel uur men vanuit huis wil werken en de redenen om vanuit huis te willen werken.

  1. Sociale contacten met collega’s staat met stip op 1 als reden om op locatie te willen werken.
  2. Samenwerking met collega’s wordt als andere belangrijke reden gegeven om op locatie te willen werken.
  3. Betere werk-privé balans is ook een belangrijke reden om op locatie te werken volgens thuiswerkers.

Gemiddeld willen thuiswerkers in de toekomst ongeveer 18 uur vanuit huis werken.

De belangrijkste redenen om vanuit huis te werken volgens thuiswerkers zijn: aard van het werk, minder reistijd en een betere productiviteit.

 

Cijfers gebaseerd op NEA 2020, ZEA 2021, NEA-COVID-19

De cijfers van het Factsheet Week van de Werkstress 2021 zijn gebaseerd op:
– de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) 2020 en de Zelfstandigen Enquête Arbeid (ZEA) 2021.
– De kosten zijn gebaseerd op de NEA 2019. De NEA en de ZEA worden uitgevoerd door TNO en CBS.
– de derde meting van het NEA-COVID-19 onderzoek, een vragenlijst onderzoek onder 8.911 deelnemers die ook de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) 2019 hebben ingevuld.

 

Week van de Werkstress 2014-2022

Sinds 2014 wordt de Week van de Werkstress georganiseerd, met ieder jaar een andere focus.

 

Week van de Werkstress 2023

Van 13 tot 17 november 2023 organiseert OVAL wederom de Week van de Werkstress. Wilt u in De Week van de Werkstress 2023 een workshop, presentatie of masterclass Work Life Balance (in het Nederlands of Engels) organiseren, neem contact op.

Week van de werkstress 2023

Sandra Kruijt

 

(Deze post werd gepubliceerd in 2021 en voor het laatst bijgewerkt in januari 2023)

Deel dit artikel